Inchecken met je bankpas of smartphone: twee voorbeelden van nieuwe manieren van betalen in het openbaar vervoer die eraan gaan komen. Deze moeten dan natuurlijk wel bruikbaar zijn voor mensen met een visuele beperking. Peter Waalboer vertelt wat de Oogvereniging hieraan doet.
Al sinds het prille begin van de Oogvereniging zet Peter Waalboer zich als vrijwilliger in voor een toegankelijk openbaar vervoer. Samen met collega’s Ton van Weerdenburg en Petra Kortenhoeven van het verenigingsbureau was hij er dan ook snel bij toen duidelijk werd dat er een nieuwe manier van betalen ging komen voor het openbaar vervoer. De nieuwe manier van betalen wordt de opvolger van het huidige OV-chipsysteem en heet OVpay (spelling: O V P A Y). De bedoeling is dat iedereen in 2023 overal in Nederland kan in- en uitchecken met OVpay.
Om te beginnen, waarom komt er eigenlijk een nieuwe manier van betalen in het openbaar vervoer? De OV-chipkaart bestaat toch nog niet zo lang?
Peter: “Het systeem achter de OV-chipkaart is ruim 10 jaar oud. Inmiddels is er technisch veel meer mogelijk. Denk bijvoorbeeld aan de mobiele telefoon en aan de opkomst van het contactloos betalen. Internetverbindingen zijn ook veel sneller geworden. Nu staan nog al je gegevens opgeslagen op je pasje. Straks staan alle gegevens opgeslagen op een centrale computer. Daardoor kan er meer.”
En dat gaan we merken. Misschien zien we op het eerste oog niet zoveel verschil, want de paaltjes en poortjes blijven gelijk. Maar wel als we eenmaal gaan reizen. Er komen straks 4 manieren om te betalen in het openbaar vervoer:
- Inchecken met een bankpas, creditcard, Apple Pay of Google Pay. Hiervoor lopen nu al pilots in Lelystad en Gooi- en Vechtstreek. Halverwege 2022 moeten we overal met een gewone bankpas of digitale bankpas kunnen inchecken.
- Inchecken met een OV-chipkaart. Er komt hiervoor een opvolger van de huidige OV-chipkaart. Dit kan een fysieke kaart zijn, maar ook een digitale kaart, bijvoorbeeld in Apple Wallet.
- Reizen op GPS via je mobiele telefoon. Dit is alleen geschikt voor de trein. Hierbij volgt je smartphone welk traject je hebt afgelegd. De prijs wordt automatisch berekend en van je rekening afgeschreven. Je hoeft hierbij dus niet tussentijds in- of uit te checken. Om het poortje door te komen moet je een QR-code voor het scherm houden.
- Inchecken met eenmalige OV-chipkaart. De eenmalige OV-chipkaart kan op papier zijn, zoals nu het geval is, of digitaal.
Wat vindt de Oogvereniging belangrijk als het gaat om deze nieuwe manieren van betalen in het openbaar vervoer?
Peter: “OVpay moet natuurlijk helemaal toegankelijk zijn. Hiervoor hebben we van begin af aan gelobbyd. We weten met zijn allen dat het bij de oorspronkelijke OV-chipkaart fout is gegaan. Er moesten allerlei speciale producten worden ontwikkeld voor mensen met een visuele beperking. Denk aan Sentire, OV-chip Plus en de NS-Business Card voor Blinden en Slechtzienden.”
“Het nieuwe systeem moet inclusief zijn. Hiermee bedoelen we dat alle betaalmethodes te gebruiken moeten zijn voor mensen met een visuele beperking.”
“Hierin staan we gelukkig niet alleen. We trekken samen op met andere consumentenorganisaties zoals Rover, Ieder(in) en ouderenbonden. We hebben een gezamenlijk manifest gemaakt waarin staat dat OVpay voor iedereen toegankelijk moet zijn.
De opdrachtgever heeft inmiddels toegezegd dat dit moet. We zien dus dat het breed gedragen wordt. De opdrachtgever heeft gezegd dat het nieuwe systeem minstens zo toegankelijk moet zijn als het huidige systeem voordat het huidige systeem stopt.”
Wat doet de Oogvereniging om dit te bereiken?
Peter: “Wij zijn vorig jaar een meedenkgroep gestart. Hierin zitten mensen met een visuele beperking én mensen die zowel een visuele als een auditieve beperking hebben. Zij zijn allemaal ondervraagd door een onderzoeksbureau over hoe ze het huidige OV-chipsysteem ervaren en hoe ze aankijken tegen het nieuwe systeem.”
Alle opgedane kennis en ervaringen heeft de Oogvereniging doorgegeven aan de opdrachtgever. Wordt er ook daadwerkelijk iets mee gedaan?
Peter: “Er wordt serieus werk van gemaakt, maar wat je merkt is dat er een enorme tijdsdruk op zit. Daarom blijven we continu benadrukken dat de toegankelijkheid gewaarborgd moet blijven. Wij zijn steeds bezig om de aandacht hierop gevestigd te houden.
We kijken mee met de OVpay-app en -website die er straks gaan komen. Ook gaan we binnenkort meedraaien met de allereerste pilot van het reizen via GPS. Dit zijn twee voorbeelden van de vele fronten waarop we actief zijn.”
Wat is de grootste uitdaging?
Peter: “Dat is de QR-code. Hoe weet je straks waar die staat en waar je hem voor moet houden als je hem niet (goed) kunt zien? Hier maken we ons zorgen over, en dat benoemen we ook. Gelukkig zien we dat de ontwikkelaars van OVpay ons goed op het netvlies hebben.”
“Ze realiseren zich goed dat het systeem toegankelijk moet zijn. Dat is iets dat we het afgelopen jaar echt hebben bereikt met elkaar.”
Doe mee
- Hebt u al gereisd met de bankpas via de pilots in Lelystad of in Gooi- en Vechtstreek? We horen uw ervaringen graag! Bel de Ooglijn via 030-2945444 of stuur een e-mail: ooglijn@oogvereniging.nl.
- Hebt u vragen over de nieuwe manieren van betalen in het openbaar vervoer? De Oogvereniging organiseert dit voorjaar een online bijeenkomst. Houd onze nieuwsbrief en agenda in de gaten!