In de loop van de tijd is de situatie in het verkeer sterk veranderd. Voor mensen die te maken hebben met zichtvermindering en gehoorproblemen kan deelnemen aan het verkeer uitdagend zijn. Hieronder treft u een overzicht van actuele ontwikkelingen in het verkeer. Per ontwikkeling treft u de standpunten van de Oogvereniging en mogelijke oplossingen.
- Standpunten en oplossingen
- Actuele ontwikkeling 1: Zebrapaden verdwijnen
- Actuele ontwikkeling 2: Het voetpad maakt plaats voor gedeelde ruimte (shared space)
- Actuele ontwikkeling 3: Stoplichten verdwijnen of worden ’s avonds uitgeschakeld
- Actuele ontwikkeling 4: Veel enkelzijdige fietsongevallen worden veroorzaakt door de slechte zichtbaarheid van de fietsinfrastructuur
- Actuele ontwikkeling 5: Het aantal elektrische auto’s, brommers en fietsen neemt enorm toe
- In het kort
Standpunten en oplossingen
Actuele ontwikkeling 1: Zebrapaden verdwijnen
In veel gemeenten verdwijnen zebrapaden vanuit het argument dat veel weggebruikers niet altijd stoppen voor voetgangers, ondanks het feit dat voorrang voor voetgangers bij een zebrapad duidelijk in onze verkeersregels staat en op verschillende plaatsen snelheid remmende maatregelen zoals drempels zijn aangebracht. De op de weg aangegeven markeringen om een oversteekpunt aan te duiden, zoals kanalisatiestrepen (stippellijnen), zijn niet altijd duidelijk zichtbaar en hun betekenis is niet bij iedereen bekend. Dit heeft gevaarlijke situaties tot gevolg.
Voor mensen met verminderd zicht is het zebrapad nog steeds een belangrijke plek om veilig over te steken, gezien het zebrapad een duidelijk herkenningspunt biedt voor bijvoorbeeld stok- en geleidehondengebruikers.
De Oogvereniging is van mening dat:
- beleid van gemeenten om zebrapaden te verwijderen moet worden herzien
- bij oversteekplaatsen van en naar tram- en bushaltes altijd een zebrapad aangelegd dient te zijn
- zebrapaden een voor iedereen herkenbare en daarmee relatief veilige oversteekplaats moeten zijn
- stoppen voor zebrapaden moet worden gehandhaafd
- zebrapaden moeten worden voorzien van verkeer remmende maatregelen
- zebrapaden moeten worden doorgetrokken tot over het (vrijliggende) fietspad
Actuele ontwikkeling 2: Het voetpad maakt plaats voor gedeelde ruimte (shared space)
Op plaatsen als pleinen of winkelstraten is er tegenwoordig niet altijd meer een apart voetpad, een apart fietspad en een aparte rijbaan voor gemotoriseerde voortuigen aanwezig. De ruimte wordt een shared space. Mensen die blind of slechtziend zijn kunnen zich dan niet goed oriënteren en dit kan leiden tot onzekerheid. Het achterliggende ideaal van gemeenten dat verkeersdeelnemers door het ontbreken van structuur en overzicht snelheid minderen en rekening houden met elkaar gaat helaas niet altijd op.
De Oogvereniging vindt dat:
- de keuze voor shared space geen veilige oplossing is voor verkeersdeelnemers met een visuele beperking
- verkeersoplossingen moeten bestaan uit herkenbare en duidelijke structuren waar ook mensen met een visuele beperking zich goed kunnen oriënteren
Actuele ontwikkeling 3: Stoplichten verdwijnen of worden ’s avonds uitgeschakeld
Om een snelle doorstroom van het verkeer mogelijk te maken, verwijderen gemeenten op verschillende plaatsen de verkeerslichten. ‘s Avonds en in het weekend worden stoplichten en rateltikkers steeds vaker uitgeschakeld vanwege een geringer verkeersaanbod en geluidsoverlast van de rateltikkers voor omwonenden. (Werkende) stoplichten met rateltikkers zijn voor mensen met een visuele beperking echter heel belangrijk om veilig over te kunnen steken. Het is niet noodzakelijk om de stoplichten uit te schakelen of te verwijderen. De geluidsinstellingen kunnen worden aangepast aan de geluidsfrequentie van het verkeer en met bewegingscensoren kan het systeem automatisch ingeschakeld worden als er een voetganger of een fietser aankomt.
De Oogvereniging is van mening dat geregelde oversteekplaatsen de veiligste oversteekmogelijkheid voor mensen met een (visuele) beperking zijn
Actuele ontwikkeling 4: Veel enkelzijdige fietsongevallen worden veroorzaakt door de slechte zichtbaarheid van de fietsinfrastructuur
Voor mensen die door verminderd zicht niet meer mogen autorijden, is de fiets een goed alternatief. De onduidelijkheid van de fietsinfrastructuur zorgt echter voor onnodige, eenzijdige ongevallen. Door de beperkte ruimte die in veel steden aanwezig is voor fietsers en de opkomst van de elektrische fiets wordt het belang van duidelijke infrastructuur steeds groter. Tussen steden en dorpen ontstaat wel steeds vaker een duidelijke fietsroute.
- moeten worden verwijderd
De Oogvereniging vindt dat:
- de zichtbaarheid van de fietsinfrastructuur moet worden verbeterd door duidelijke belijning en markering van fietsstroken en fietspaden, zowel binnen als buiten de bebouwde kom
- de richtlijnen over belijning van fietspaden buiten de bebouwde kom moeten worden opgevolgd
- alle (overbodige) paaltjes en betonbanden van fietsroutes moeten worden verwijderd
Actuele ontwikkeling 5: Het aantal elektrische auto’s, brommers en fietsen neemt enorm toe
De toename van het aantal elektrische voertuigen is een goede ontwikkeling, gekeken naar duurzaamheid. Een keerzijde aan deze ontwikkeling is de slechte hoorbaarheid van deze voertuigen, wat voor veel gevaarlijke situaties kan zorgen. Vanaf juli 2019 zijn in Europa elektrische en hybride auto’s die nieuw op de markt komen verplicht uitgerust met een Acoustic Vehicle Alerting Systems (AVAS) waardoor de auto ook bij lagere snelheden hoorbaar is. Na 2 jaar is dit systeem voor alle elektrische en hybride auto’s verplicht. Dit systeem kan echter door de automobilist worden uitgeschakeld en geldt niet voor elektrische scooters en fietsers.
De Oogvereniging vindt dat alle elektrische voertuigen –dus ook fietsen, brommers en scooters- verplicht geluid moeten maken bij snelheden onder de 50 km/u.
In het kort
Met de toenemende vergrijzing en daarmee het aantal kwetsbare verkeersdeelnemers, groeit de behoefte aan duidelijke structuur in het drukke verkeer. Vooral kwetsbare verkeersdeelnemers hebben baat bij duidelijke en herkenbare structuren in verkeerssituaties, zoals zebrapaden, gescheiden verkeersstromen voor voetgangers, fietsers en gemotoriseerd verkeer, evenals verkeerslichten met rateltikkers en een trilsignaal. Doorstroming van het verkeer is belangrijk maar de daarvoor gekozen oplossingen mogen niet ten koste gaan van verkeersdeelnemers die toch al een tandje bij moeten zetten om mee te kunnen doen.
Oogvereniging, september 2018