Veel gestelde vragen over het wisselen van medicijnen

Hieronder treft u een overzicht van veelgestelde vragen en antwoorden over het wisselen van medicatie zoals oogdruppels. Wat kunt u zelf doen en waar kunt u terecht voor ondersteuning?

Waarom krijg ik een ander medicijn mee bij de apotheek dan ik gewend ben?

Er zijn verschillende oorzaken mogelijk, waarbij uw rechten en mogelijkheden steeds anders zijn, ook afhankelijk van wat er op uw recept staat.

Er kan sprake zijn van een medicijntekort. Als dit kort duurt, dan kunt u het misschien nog opvangen met uw eigen voorraad medicijnen. Als het tekort alleen bij uw eigen apotheek is, dan kunt u ook naar een andere apotheek gaan. Is het medicijntekort landelijk, overleg dan met uw apotheek en arts en zoek met elkaar naar een goede alternatieve oplossing. Informatie over medicijntekorten leest u op farmanco.knmp.nl.

Soms ligt de oorzaak van een medicijnwisseling ergens anders:

• Uw zorgverzekeraar heeft uw medicijn opgenomen in het preferentiebeleid (voorkeursbeleid).
• Uw arts heeft uw medicijn op stofnaam voorgeschreven. Een stofnaam is met een kleine letter geschreven en een merknaam met een grote letter en een merkteken ® erbij. De apotheker mag dan een ander merk meegeven.

De apotheek geeft aan dat er een medicijntekort is voor mijn medicijn. Wat kan ik het beste doen?

Vraag hoe lang dit tekort kan gaan duren. Overleg met uw apotheker of u over moet stappen naar een ander merk medicijn en/of bespreek andere mogelijke oplossingen. Hiernaast kunt u ook zelf kijken hoe het staat met het medicijntekort op farmanco.knmp.nl.

Wat is preferentiebeleid / voorkeursbeleid?

Van uw medicijnen zijn vaak verschillende merken van verschillende fabrikanten beschikbaar met dezelfde werkzame stof. Uw zorgverzekeraar kan ervoor kiezen één merk als voorkeursmiddel aan te wijzen. In dat geval wordt alleen het voorkeursmiddel vergoed. Dit heet ‘preferentiebeleid’, ook wel ‘voorkeursbeleid’ genoemd. Hierdoor kan uw medicijn er anders uitzien, vergeleken met de vorige keer dat u het in de apotheek meekreeg: een andere vorm pil, een ander doosje, inhalator of flesje en een andere fabriek waar het uit komt. De werkzame stof en sterkte is hetzelfde, de samenstelling van de hulpstoffen kan soms anders zijn.

Elke zorgverzekeraar mag zelf bepalen of hij wel of geen preferentiebeleid voert. Hoe het preferentiebeleid van uw zorgverzekeraar is, kunt u terugvinden in de polisvoorwaarden, op de website of navragen bij de klantenservice van uw zorgverzekeraar. Op de website van uw zorgverzekeraar kunt u de lijst vinden van middelen die uw zorgverzekeraar als voorkeursmiddel heeft aangewezen. Een uitzondering geldt bij de vermelding ‘Medische Noodzaak’ op uw recept. U hebt dan recht op het merk medicijn dat op uw recept staat, omdat uw arts het medisch gezien noodzakelijk vindt dat u een ander merk krijgt.

Wat betekent ‘Medische Noodzaak’ op mijn recept?

Krijgt u een medicijn dat een voorkeursmiddel (‘preferent’ middel) betreft? En vindt uw arts het niet verantwoord dat u doorgaat met dit merk medicijn? Dan kan hij ‘Medische Noodzaak’ of ‘MN’ op het recept vermelden. Met deze vermelding op uw recept heeft u recht op vergoeding van het niet-preferente medicijn dat voor u het meest geschikt is.

Heeft u een medicijn van een ander merk meegekregen dat u al bent gaan gebruiken en krijgt u hierdoor last van bijwerkingen, een minder goede werking, of is de tablet, inhalator, flesje, capsule of de injectiespuit minder goed te gebruiken? Overleg dan alsnog met uw arts om eventueel Medische Noodzaak op uw recept vermeld te krijgen.

Wilt u het medicijn van uw voorkeur blijven gebruiken, zonder dat hiervoor een Medische Noodzaak is? En betreft het een middel dat als voorkeursmiddel is aangewezen? Dan moet u de kosten volledig zelf betalen. Ook de afleverkosten komen dan voor eigen rekening.

Wat moet ik doen als Medische Noodzaak niet wordt gehonoreerd door de apotheek?

Voorop staat: bij Medische Noodzaak op uw recept moet de apotheker u het voorgeschreven medicijn meegeven. Uw zorgverzekeraar of apotheker mag navraag doen bij uw arts om welke reden hij de vermelding  ‘Medische Noodzaak’ op uw recept heeft gezet of een second opinion aanvragen bij een andere arts. De apotheker of verzekeraar kan ook aan u vragen om het voorkeursmiddel toch te gaan gebruiken of anders een ander middel met dezelfde werkzame stof. Dit hoeft u niet zomaar te accepteren. Soms geven apothekers aan dat u het middel dan zelf moet betalen of moet bijbetalen. Bij ‘Medische Noodzaak’ mag u volgens de wet nooit worden verplicht te betalen! Als het u niet lukt om medische noodzaak geaccepteerd te krijgen, ga dan na wat uw zorgverzekeraar en uw apotheek hiervan vinden.

Apotheek:

• Als de zorgverzekeraar aangeeft dat u toch recht hebt op het niet-voorkeursmiddel (niet-preferente middel) dat de arts voorschreef, koppel dit dan terug aan uw apotheker en vraag om toch het niet-preferente middel vergoed te krijgen.
• Als uw apotheek vervolgens nog steeds niet het voorgeschreven merk van uw medicijn meegeeft, dan kunt u een klacht indienen bij de klachtenfunctionaris van uw apotheek. Een andere mogelijkheid om bemiddeling bij uw klacht te krijgen is bij Stichting Klachten en Geschillen Eerstelijnszorg (SKGE). Ook kunt u naar een andere apotheek gaan om te proberen daar uw medicijn mee te krijgen.

Zorgverzekeraar:

• Ligt de oorzaak niet bij uw apotheek, maar bij uw zorgverzekeraar die uw merk geneesmiddel met Medische Noodzaak niet wil vergoeden? Dan is het slim om een klacht in te dienen. De zorgverzekeraar moet in ieder geval overleg voeren met uw arts of een second opinion aanvragen bij een andere arts, om de Medische Noodzaak af te wijzen. Dien eerst een schriftelijke klacht (per brief of e-mail) in bij uw zorgverzekeraar.
• Krijgt u vervolgens toch geen vergoeding, dien dan een klacht in via de Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen (SKGZ). En bespreek uw situatie ook met uw arts.

Wat is het verschil tussen ‘op stofnaam’ en ‘op merknaam’ voorschrijven?

Op stofnaam voorschrijven betekent dat uw arts de werkzame stof van een medicijn op het recept vermeldt. U kunt dit zien doordat een stofnaam begint met een kleine letter en er staat géén merkteken ® bij. De apotheker kan dan bekijken welk merk van het medicijn hij aan u meegeeft. De apotheker moet u wel informeren en om toestemming vragen wanneer dit betekent dat het een ander middel is dan u gewend bent. Als u een ander merk medicijn wil dan de apotheker u voorschrijft, kunt u gevraagd worden bij te betalen.

Eventueel kan uw arts, wanneer dit medisch gezien noodzakelijk is, het medicijn op merknaam voorschrijven op uw recept. Een merkmedicijn wordt meestal weergegeven met hoofdletter en het merktekentje ®.  U heeft dan recht op het merk medicijn dat op uw recept staat. U hoeft dan ook niet bij te betalen. Behalve als de zorgverzekeraar dat medicijn niet als voorkeursmedicijn (‘preferent‘) heeft aangewezen.

Wat moet ik doen wanneer ik toch een ander merk geneesmiddel meekrijg ook al heeft mijn arts mijn geneesmiddel op merknaam voorgeschreven op mijn recept?

Wij adviseren u dan om de situatie eerst met uw arts te bespreken en contact op te nemen met uw zorgverzekeraar.

Als de verzekeraar aangeeft dat u toch recht heeft op het medicijn dat op merknaam is voorgeschreven, koppel dit dan terug naar uw apotheker en vraag om toch dit merk vergoed te krijgen.

Als uw apotheek vervolgens nog steeds niet uw merk medicijn meegeeft, dan kunt u overwegen om naar een andere apotheek te gaan die u het medicijn misschien wel meegeeft.

U kunt ook een klacht indienen bij de klachtenfunctionaris van uw apotheek. Wilt u bemiddeling bij uw klacht krijgen, neem dan contact op met de Stichting Klachten en Geschillen Eerstelijnszorg (SKGE).

Wat kan ik doen als ik een ander merk van mijn medicijn meekrijg in de apotheek dan ik gewend ben?

U kunt de volgende stappen zetten om te proberen uw vertrouwde merk medicijn weer mee te krijgen:

1. Check altijd bij de apotheek of u uw vertrouwde merk medicijn hebt meegekregen.
2. Is dat niet zo? Vraag de apotheek wat de reden is.
3. Verwacht u klachten, zoals bijwerkingen, door het andere merk of twijfelt u hierover? Overleg dan met uw apotheker en/of arts.
4. Als het medisch gezien nodig is, kunt u uw arts ‘Medische Noodzaak’ of ‘merknaam’ op het recept schrijven.
5. Als u uw medicijnen met die vermelding (Medische Noodzaak) nóg niet meekrijgt, neem dan contact op met uw zorgverzekeraar en dien daar eventueel een klacht in.
6. Komt u er met uw zorgverzekeraar niet uit? Meld uw klacht bij de Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeraars (SKGZ).
7. Als uw apotheek u niet uw merk medicijn meegeeft, ook al staat er een merknaam op uw recept, dan kunt u ook een klacht indienen bij de klachtenfunctionaris van uw apotheek. Wilt u bemiddeling bij uw klacht krijgen, neem dan contact op met de Stichting Klachten en Geschillen Eerstelijnszorg (SKGE).
8. Als uw apotheek u niet uw merk medicijn meegeeft, dan kunt u overwegen om naar een andere apotheek te gaan die u het medicijn misschien wel meegeeft.
9. Tot slot, neem ook contact op met uw arts om te laten weten dat u nog steeds uw vertrouwde merk niet gebruikt.

Waar meld ik mijn problemen met wisselen van medicijnen?

Dit hangt ervan af waar uw problemen met het wisselen van medicijnen liggen:

• Heeft u bijwerkingen door het wisselen van medicijnen? Bespreek het met uw arts. U kunt uw bijwerkingen ook melden bij bijwerkingencentrum Lareb.
• Wil uw apotheek uw merk medicijn niet meegeven ondanks dat het merkmedicijn op uw recept staat of uw arts ‘Medische Noodzaak’ op uw recept heeft aangegeven? Dien dan een klacht in bij de klachtenfunctionaris van uw apotheek. Wilt u advies en bemiddeling bij uw klacht? Neem dan contact op met de Stichting Klachten en Geschillen Eerstelijnszorg (SKGE).
• Wilt uw zorgverzekeraar Medische Noodzaak op uw recept niet honoreren? Dien dan eerst een schriftelijke klacht (per brief of e-mail) in bij uw zorgverzekeraar.
• Krijgt u vervolgens nog geen vergoeding, dien dan een klacht in met de hulp van de Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen (SKGZ).

Wat doet de Oogvereniging aan problemen rond het wisselen van medicijnen?

Op verzoek van de patiëntenorganisaties heeft minister Bruins (Medische Zorg) in 2018 een ‘bestuurlijk overleg’ georganiseerd. Daarin worden de belangrijkste aanbevelingen uit ons onderzoek besproken met zorgverzekeraars, apothekers, artsen en patiënten. Het ministerie van VWS heeft werkgroepen opgezet die aan de slag zijn met:

• Maken van een lijst van geneesmiddelen en aandoeningen waarbij in principe niet gewisseld mag worden;
• Formuleren van voorwaarden voor verantwoord wisselen;
• Honoreren van Medische Noodzaak door apothekers en verzekeraars.