Werkplan 2021

Hieronder treft u de ambities en de concrete doelen en activiteiten van de Oogvereniging aan voor het jaar 2021.

Dit werkplan steunt op de samenwerking tussen vrijwilligers, (kernteams van de) ledengroepen en het verenigingsbureau en de capaciteit van onze maatschappelijke partners: al deze bevlogen en betrokken mensen samen maken het succes van de Oogvereniging! Het verschil met vorig jaar is de nieuwe strategie van meer zichtbaar en meer impact, de samenwerking met het Oogfonds en meer capaciteit op het bureau voor de ervarings-deskundigenpool, communicatie, digitale toegankelijkheid en toegang tot werk.

Onze missie

Mensen met een oogaandoening doen vanzelfsprekend mee in de samenleving en hun kwaliteit van leven en zorg is optimaal.

Het bestuur heeft aangegeven dat ze graag wil dat de vereniging zichtbaarder is en meer genereert voor de doelgroep. De strategie 2021-2025 geeft ons een gezamenlijke visie en gedeelde ambitie. De implementatie van deze strategie is gestart met een waarderend onderzoek. Dat leverde een beeld op van de kracht van de vereniging, onderverdeeld in vijf kernthema’s:

1. Meer mensen bereiken met een oogaandoening (of meer mensen aan ons binden)
2. Meer impact
3. Meer dan vergaderen alleen (cultuur)
4. Meer en betere interne samenwerking nationaal + provinciaal
5. Meer strategische samenwerking

De strategie valt uiteen in drie hoofddoelen die na elkaar zullen worden aangepakt:

1. Het vergroten van de zichtbaarheid (2021)
2. Het vergroten van het netwerk en ledenaantal (2021-2022)
3. Het realiseren van meer impact (2021-2025)

Als we zichtbaarder zijn, een grotere achterban en netwerk hebben en meer resultaten behalen dan kunnen we de levenskwaliteit van mensen met een oogaandoening optimaal verbeteren.

Duidelijker in beeld  als belangenbehartiger 

De Oogvereniging wil van betekenis zijn voor mensen die in allerlei variaties iets aan hun oog en/of met zien hebben, van mensen die slechtziend zijn tot mensen die blind zijn. We doen aan belangenbehartiging voor alle leden en daarnaast is het doel voor elke ledengroep eigen activiteiten te verzorgen. Dit varieert van meer media-aandacht tijdens de Glaucoomweek tot het opzetten van de campagne 3 keer O met de Ledengroep Oor & Oog.

Daarnaast willen we meer aandacht besteden aan ‘het algemene publiek’ omdat zij het uiteindelijk mogelijk maken dat het vanzelfsprekend is dat mensen met een visuele beperking zelfstandig mee kunnen doen in de maatschappij. Dit zal gebeuren door een speelse en brutale campagne samen met het Oogfonds en door een lobby bij de Tweede Kamer, het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en VNG.

Doelen en acties die hierop aansluiten zijn in dit werkplan verderop met name te vinden in blok 2 (communicatie), 6, 9 en 10.

Verkenning intense samenwerking met Oogfonds

Het Oogfonds en de Oogvereniging gaan samen onderzoeken hoe een intensieve samenwerking kan leiden tot de generatie van meer impact ten behoeve van mensen met een oogaandoening. De doelstellingen van de Oogvereniging en het Oogfonds zijn zowel complementair als overlappend.  De Raad van Toezicht van het Oogfonds en het bestuur van de Oogvereniging zijn ervan overtuigd dat een bundeling van krachten de missie van beide instituties zal versterken en uiteindelijk tot realisatie zal brengen. In de komende periode zullen de bureaus van beide instituties in nauwe samenwerking met leden, donateurs en andere stakeholders een routekaart opstellen om tot grotere impact te komen voor de doelgroep van mensen met een oogaandoening. Daarbij wordt er later gestreefd naar een samenwerking met andere organisaties en verenigingen. De eerste stap is een gezamenlijke bewustwordingscampagne.

Goed geïnformeerd

Bij het zijn van een oogpatiënt komen veel onzekerheden kijken: kan mijn oogziekte genezen? Is het erfelijk? Ga ik slechter zien? Word ik blind? Kan ik blijven werken? Dit zijn vragen die oogpatiënten zich dagelijks stellen. De wachttijden zijn lang, de behoefte aan informatie blijft groot en dit is dan ook waarom we door zullen gaan met deze kernactiviteit in de vorm van de Ooglijn, het blad Oog en onze website en sociale media. Daarbij willen we dit uitbreiden naar de preventie van verschillende oogaandoeningen. Verder zullen aanvullende media meer verkend worden, zoals de Oogchat, podcasts, media-kanalen van partners en radio 509.

Doelen en acties die hierop aansluiten zijn verderop in dit werkplan te vinden in blok 1, 12 en 13.

Concrete doelen en acties

De Oogvereniging is een volwassen vereniging. Hierdoor is er volop ruimte voor de kerntaken: het delen van informatie, het behartigen van belangen en het mogelijk maken van onderling contact tussen mensen. Helaas zal komend jaar nog in het teken van de coronacrisis staan. Als fysieke meetings onmogelijk blijven dan zullen we digitale alternatieven blijven organiseren. De belangen van onze doelgroep worden helaas niet vanzelfsprekend meegewogen bij coronabesluiten en -maatregelen en we zullen dus vaak moeten lobbyen om voldoende opties en aandacht te krijgen.

Het afgelopen jaar is er meer capaciteit ingezet op het gebied van digitale toegankelijkheid en toegang tot werk met de inzet dat dit tot meer lobby-aandacht en projecten zal leiden in 2021. De toegankelijkheid van digitale media is nu, mede door de coronacrisis, belangrijker dan ooit en op dit vlak moet nog veel gebeuren.

In dit werkplan worden concrete doelen en acties geformuleerd waar we in 2021 extra aandacht aan zullen besteden of die nieuw zijn. Door de toename van projecten en het budget voor communicatie zullen we komend jaar (conform onze strategie) zichtbaarder zijn. Daarnaast zullen er veel doorlopende activiteiten en projecten worden georganiseerd, vaak samen met partners en gesteund door fondsen. Op de website van de Oogvereniging staan over deze activiteiten projectplannen en –verslagen (op te vragen via info@oogvereniging.nl).

Halverwege en aan het eind van 2021 zullen we over de resultaten, die op onderstaande doelen en acties zijn bereikt, rapporteren. In de loop van het jaar zullen we hier ook over berichten via de sociale media, de nieuwsbrief en de Focus.

We hopen dat u in de volgende bladzijden de bovengenoemde ambities herkent en nodigen u van harte uit uw eigen bijdrage, klein of groot, te leveren aan het realiseren van onze ambities.

Namens bestuur en verenigingsbureau,

Jan Vreeburg, Voorzitter

Luuk-Jan Boon, Directeur

Werkplan 2021 in concrete doelen en acties

Algemeen

1. De Ooglijn

• … gaan we verder met bijscholing
• … maken we een begin met het klanttevredenheidsonderzoek
• … breiden we onze capaciteit uit met 8 uur per week op flexibele basis
• … zal de Ooglijn het eerste aanspreekpunt zijn voor migranten met een visuele beperking en hun naasten

2. Communicatie 

• … ontvangen leden informatie op maat, op basis van hun interessegebieden/ledengroepen
• … krijgt het marketingonderzoek uit 2016 een follow-up, om goed in beeld te krijgen wat er sindsdien veranderd is en wat aandachtspunten zijn voor de komende jaren
• … is de verbinding met ledenblad OOG versterkt, doordat er artikelen/dossiers uit OOG op de website van de Oogvereniging worden geplaatst
• … is het vernieuwde systeem voor de verspreiding van interne nieuwsbrieven gemeengoed binnen de Oogvereniging
• … is het eind 2019 gestarte welkomsttraject geëvalueerd
• … is de website geüpdatet op werking, functionaliteit en mobiele bruikbaarheid
• … heeft de stijging van het aantal bezoekers van de website zich doorgezet
• … is op minimaal 2 onderwerpen een (social media-) campagne opgezet
• … is er een grote bewustwordingscampagne met het Oogfonds uitgerold
• … verzorgt de Oogvereniging informatie over gebruik en toegankelijkheid van actuele tools (Microsoft Teams, Zoom)
• … werkt de Oogvereniging aan verandering van het imago en bekendheid door behaalde successen met de achterban te delen
• … werkt de Oogvereniging samen met de European Blind Union en onze Zweedse zusterorganisatie aan podcasts en video’s over het VN-verdrag voor mensen met een handicap
• … is er extra capaciteit aangetrokken om mediacampagnes te organiseren

3. Ervaringsdeskundigenbeleid 

• … is onze ervaringsdeskundigenpool erkend door het Oogveld en het ministerie van VWS en zullen meer ervaringsdeskundigen worden ingezet bij onderzoeken en projecten van Visio, Bartiméus en Kentalis
• … is ons team is aangevuld door een trainingsdeskundige die betaald wordt door het project
• … zijn de ervaringsdeskundigen en professionals getraind in het onderscheiden en toepassen van de vijf verschillende rollen van ervaringsdeskundigen en is het vergoedingssysteem voor de ervaringsdeskundigen verder doorontwikkeld
• … heeft het testteam weer een duidelijke plaats gekregen binnen de ervaringsdeskundigenpool

4. Financiën

• …is er voor tenminste een bedrag van € 100.000 nieuwe (project-)subsidie gevonden
• …is het financieel meerjarenbeleid geactualiseerd en zijn er nieuwe afspraken gemaakt over de bestemming van reserves en fondsen
• …is in samenwerking met de ledengroepen een voorstel ontwikkeld voor een overgang naar een activiteitenbegroting ingaande 2022

5. Onderzoek 

• … is samen met het Oogfonds capaciteit verzorgd voor overzicht over onderzoek en innovatie, zodat we de juiste initiatieven kunnen stimuleren
• … hebben we een innovatie- en onderzoeksagenda
• … heeft het Patiëntenpanel van Uitzicht de dialoog met onderzoekers verder vormgegeven
• … heeft de Oogvereniging samen met het Oogfonds de 5^e editie van het Oogcongres georganiseerd, met daarin presentaties over actuele oogonderzoeken

Participatie­perspectief; het leven met een oogaandoening of visuele beperking

6. Vereniging: van vereniging naar verenigen 

• … bestaan er netwerken via e-mail, Whatsapp of Facebook van regionale vrijwilligers en verenigingsbureau op de onderwerpen ‘mobiliteit/OV’, ‘werk’ en ‘digitale toegankelijkheid’
• … is er een training ‘Hoe inspireer ik leden vrijwilliger te worden?’ ontwikkeld en is deze drie keer aangeboden aan actieve leden, die voor een project of activiteit vrijwilligers zoeken
• … is het nieuwe vrijwilligersbeleid, dat veelal gericht is op begeleiding en motivatie, geaccepteerd door de Ledenraad
• … heeft regelmatig onderling contact tussen kernteam, ledenraadsleden en de verenigingsmedewerkers extra bijgedragen aan de uitstraling van één Oogvereniging

7. Lotgenotencontact: kleinschalig en dichtbij 

• … zijn er op 75 plaatsen in het land Oogcafés
• … zijn er (regionale) netwerkbijeenkomsten van organisatoren van Oogcafés geweest
• … vindt met ondersteuning van het verenigingsbureau via een WhatsAppgroep uitwisseling plaats tussen organisatoren van Oogcafés en is de ‘Handreiking Oogcafés’ geactualiseerd
• … is in samenwerking met revalidatie-instellingen een netwerk gecreëerd van mensen die een revalidatietraject hebben doorlopen
• … heeft elke provincie tenminste één activiteit georganiseerd, gericht op onderling contact tussen jongeren met een visuele beperking
• … staat de provincie Zeeland op eigen benen met een goedlopend kernteam
• … heeft de provincie Utrecht een nieuw, goedlopend kernteam en ledengroep

8. Informatie/Voorlichting 

• … is de toolkit met informatie en instructies voor vrijwilligers op de website van de Oogvereniging uitgebreid
• … is op de verschillende themapagina’s van onze website actuele informatie te vinden over landelijke en regionale belangenbehartigende acties

9. Belangenbehartiging 

• … zijn alle meerjarige projecten (zoals mobiliteit, werk, betalingsverkeer, toegankelijk stemmen) uitgevoerd volgens plan
• … is in elke provincie op het gebied van ‘Werk’ aantoonbaar gewerkt aan belangenbehartiging
• … is er voor het onderwerp ‘Digitale toegankelijkheid’ duidelijkheid verkregen over doelen en ambities en is de (extra) financiering via Bartimeus Fonds en/of ZonMW geslaagd
• … is een verbetering van de inburgering van migranten met een visuele beperking bereikt, door een nieuw project met Bartimeus Fonds
• …hebben we met de Vereniging Onbeperkt Lezen, dienstverleners en uitgevers een online community opgezet, waar uitgevers terechtkunnen met vragen over toegankelijkheid
• … hebben we de gebruikersstem ingebracht in het traject richting Europese normen voor assistentiehonden, waaronder geleidehonden
• … is de band versterkt met geleidehondengebruikers, oud-revalidanten en ouders van kinderen met een visuele beperking
• … wordt er gewerkt in elke provincie en op landelijk niveau aan belangenbehartiging op het gebied van toegankelijk OV; op landelijk niveau zijn de speerpunten ‘toegankelijk OV betalen’ en ‘toegankelijkheidsrichtlijnen ontwikkelen’
• … wordt het project ‘Alle stationspleinen toegankelijk’ uitgevoerd met getrainde mobiliteitsvrijwilligers en wordt gezocht naar nieuwe /aanvullende financiers voor een vervolgproject
• .. geven we uitvoering aan het programma ‘Fysieke toegankelijkheid’ samen met het Bartiméus Fonds en zoeken we samenwerking met Visio op dit gebied
• … hebben blinden en (hopelijk) slechtzienden geen machtiging meer nodig voor de aanvraag van een hulpmiddel of begeleiderskaart
• … is het cliëntenperspectief ingebracht in (financiële) ontwikkelingen binnen de revalidatiesector
• … wordt het project ‘Betalingsverkeer’ van DNB voortgezet
• … worden mogelijkheden, tot opvolging van het project Payable door fabrikanten van betaalterminals in winkels te begeleiden, verkend om eerder een toegankelijk apparaat te maken dan wettelijk noodzakelijk is
• … wordt de belangenbehartiging bij banken gecontinueerd
• … wordt er met Ieder(in) en de VNG samengewerkt aan de inclusieve samenleving op gemeentelijk niveau, samen met enkele provinciale kernteams

10. Toegang tot werk 

• … is een bijdrage geleverd aan betaalde arbeid door de opzet van een project met meerdere partijen voor het plaatsen van medewerkers met een visuele beperking bij enkele (grote) werkgever
• … is het bestaande beeld van problemen in werk bijgesteld door regelmatig aandacht te besteden aan behaalde successen en de rol van vrijwilligerswerk als opstap naar betaalde arbeid voor mensen met een oogaandoening
• … is een bijdrage geleverd aan bundeling en vindbaarheid van informatie door het samenstellen van een overzicht van organisaties die mensen met een visuele beperking ondersteunen bij het vinden en behouden van werk
• … is er een begin gemaakt met een platform voor werkenden en werkzoekenden met een visuele beperking (bundelen van informatie om bij politieke instellingen te lobbyen voor deze groep)
• … zijn regiocoördinatoren Werk effectiever ingezet voor de ondersteuning van (jongere) werkzoekenden en voor werkbehoud vanuit de samenwerking met de kernteams van de provincies
• … wordt er maandelijks een thematische (digitale) netwerkborrel georganiseerd op het terrein van betaald werk
• … heeft de Oogvereniging vanuit de rol van onafhankelijke spreekbuis de band met betrokken partijen op het terrein van betaalde arbeid versterkt
• … heeft de Oogvereniging een bijdrage geleverd aan de behoeftepeiling onder (jongere, slecht vindbare) werkzoekenden en werkenden door het organiseren van evenementen voor deze groep

11. Digitale toegankelijkheid 

• … wordt er via projecten, netwerken en lobby aandacht gevraagd voor de belangen van onze brede doelgroep
• … worden de Digiwijs-groepen in de regio’s goed georganiseerd
• … worden er periodiek trainingen en presentaties gegeven over onderwerpen die leden aanspreken
• … wordt het project “Digiwijs – Voor Elkaar” (+/- € 100.000), waarvoor we nu de 2^e ronde ingaan in de subsidieaanvraag bij ZonMw, uitgevoerd
• … wordt via contacten met organisaties als BZK, Logius, NPO en expertisecentra bijgedragen aan de bevordering van toegankelijke media
• … is de Oogvereniging in 2021 meer zichtbaar geweest in het publieke inclusie-domein
• … worden de de diverse video-vergadersystemen toegankelijk(er) gemaakt voor onze doelgroep

Patiëntperspectief, oogpatiënt zijn

12. Van vereniging naar verenigen 

• … wordt de samenwerking met patiëntenverenigingen voor mensen met een secundaire oogaandoening (als diabetes, schildklieraandoening, Marfan, reuma etc.) gecontinueerd
• … is er binnen de Oogvereniging meer samenwerking en afstemming tussen patiëntengroepen en regio’s/provincies, zodat men meer kennis heeft van elkaars activiteiten
• … wordt een strategische samenwerking met het Oogfonds verkend
• … wordt een praktische samenwerking met de Macula- en hoornvliesvereniging verkend
• … wordt een samenwerking met Hoormij en de ouderenbond verkend
• … worden er door onze mediacampagnes 30 nieuwe leden per kwartaal gewonnen

13. Lotgenotencontact: kleinschalig en dichtbij 

• … worden er, naast de bestaande contactdagen, (nieuwe) mogelijkheden geboden voor onderling contact van mensen met dezelfde oogaandoening (bijvoorbeeld belteam, meer Facebookgroepen)
• … is er een training ‘Hoe inspireer ik leden vrijwilliger te worden?’ ontwikkeld en is deze drie keer aangeboden aan actieve leden, die voor een project of activiteit vrijwilligers zoeken

14. Informatie/Voorlichting 

• … zijn er binnen het project ‘Relatiebeheer ziekenhuizen’ zes coördinatoren voor zes regio’s en contactpersonen voor ten minste zeventig ziekenhuizen in Nederland aangesteld
• … is onderzocht hoe we nieuwe oogpatiënten beter kunnen bereiken, zodat zij goed gebruik kunnen maken van de beschikbare patiënttools
• … wordt de beschikbare patiëntinformatie up-to-date gehouden en indien nodig uitgebreid
• … heeft er onderzoek plaatsgevonden of en hoe de tools (bijvoorbeeld consultkaart) in de spreekkamer gebruikt worden en hoe dit verbeterd kan worden
• … hebben meer dan 600 mensen de landelijke contactdagen en/of het digitale Oogcongres bezocht
• … is met het Oogfonds een project uitgevoerd dat zich richt op het beter op elkaar afstemmen van medische informatie op de websites van Oogfonds en Oogvereniging

15. Belangenbehartiging 

• … is verder gewerkt aan het bevorderen van de implementatie van de werkwijze uit de notitie ‘Juiste Oogzorg op de juiste plek’ van NOG, OVN en Oogvereniging, zodat vanaf 2020-2023 optometristen taken over kunnen nemen van oogartsen
• … wordt ingezet op het verkorten van de wachttijden bij de oogarts. Elk kwartaal worden de toegangstijden gepubliceerd
• … blijft er ingezet worden op goede beschikbaarheid van oogme­di­­catie en bestaande maar ook nieuwe middelen zoals gentherapie. Daarbij wordt er ingezet op dat ‘medische noodzaak’ op een recept geen loze kreet is
• … wordt er op toegezien dat de vastgestelde criteria (zinnige zorg traject) om te wisselen of stoppen met het toedienen van ooginjecties worden toegepast
• … wordt er geparticipeerd in trajecten van (nieuwe) geneesmiddelen en behandelmethoden (gen- en celtherapie, gebruik Artificial Intelligence)
• … wordt aandacht gevraagd voor specifieke oogaandoeningen op speciale momenten als de Usher Awareness Day, de Glaucoomweek (met contactmiddagen en informatiebijeenkomsten) en International Albinism Awareness Day