Hoe beweegt jouw geleidehond?

Een hulphond helpt bij, bijvoorbeeld, taken in het huishouden zoals de deur open doen, de was uit de wasmachine, sokken uittrekken en nog veel meer. Bij dit soort taken gebruikt de hond zijn lichaam heel anders als bij een “normale hond”. Bij bijvoorbeeld trekken, wordt er veel strekking van de nek en voorpoten gevraagd. Ergens tegen aan springen geeft veel belasting op de achterpoten en de rug.

Geleidehonden zijn letterlijk de ogen van hun cliënt. Ze lopen tijdens het geleiden aan een tuig met een beugel die een asymmetrische belasting geeft op de wervelkolom en over de ledematen. Ze moeten zich aanpassen aan het tempo van de persoon en lopen daarnaast vaak aan één zijde waardoor asymmetrisch bewegen nog meer op de loer ligt.

De hond is een meester in het compenseren en geeft heel vaak niet goed aan dat er een fysiek probleem in het bewegen aanwezig is. Een kleine blessure of overbelasting wordt hierdoor vaak een groter probleem net zolang totdat de hond niet meer kán compenseren. Vaak wordt dan de blessure pas opgemerkt door de eigenaar of de omgeving omdat de hond kreupel wordt, de taken met minder plezier uitvoert of algeheel minder blij is.

Een dierenfysiotherapeut is opgeleid in het opsporen en behandelen van problemen in het bewegen, oftewel problemen in het steun en bewegingsapparaat. Er wordt in kaart gebracht welke taken de geleide- of hulphond doet en eventueel problemen geeft. De houding in stand en het bewegen wordt beoordeeld. De hond wordt bevoeld op spierspanning, spierontwikkeling, warmte regio’s, zwelling en pijn. De hond wordt van kop tot staart en alle vier de ledematen onderzocht op functie, pijnlijkheid en de bewegingsvrijheid van gewrichten, spieren, pezen en banden.
Aan de hand van de bevindingen wordt samen met de eigenaar een plan gemaakt hoe de hond het beste kan worden behandeld, ondersteund en begeleid.

De dierenfysiotherapeut kan helpen bij aanwezige klachten in het bewegen, maar kan ook preventief worden ingeschakeld om grotere problemen te voorkomen. Een comfortabel goed passend tuig met goed geplaatste beugels is van groot belang voor de hulp/geleidehond. Een goede drukverdeling over het lichaam, een Y-vorm die de schouders en schoft vrijlaat en een pasvorm die geen schuur of puntbelasting geeft. Een dierenfysiotherapeut kan de pasvorm van het tuig controleren en advies geven indien er pasproblemen worden geconstateerd.

Door goed te observeren en de hond aan te raken kun je aanwezige bewegingsproblemen herkennen:

• Je kunt voelen naar de oppakbaarheid van de huid in de nek, rug en bekken. De huid moet elastisch en flexibel aanvoelen zonder samentrekkingen bij het oppakken.
• Er kan worden gevoeld naar temperatuurverschillen, bijvoorbeeld een warme plek op de rug kan een aanwijzing zijn van een rugprobleem.
• Kijk goed of laat kijken door iemand in de omgeving of de hond de poten gelijk belast en of de paslengte van de ledematen symmetrisch is en of de hond sleept met een of meerdere poten.
• Beweegt de hond stijf of heeft de hond een voorkeurskant, loopt de hond scheef of in telgang?
• Wil de hond graag bewegen en spelen?
• Voert de hond zijn taken anders uit dan normaal, weigert de hond bij bepaalde taken wat voorheen probleemloos werd gedaan?
• Verandert de hond in gedrag of is de hond minder blij?

Merk je veranderingen op, dan is het raadzaam om de hond te laten onderzoeken door een dierenarts of dierenfysiotherapeut.

Het kan heel behulpzaam zijn om elke maand een filmpje te (laten) maken van het bewegen, werken in het tuig of het uitvoeren van taken. Op die manier kunnen er snel veranderingen in het bewegen opgemerkt worden en tijdig actie worden ondernomen.

Laat je hond in ieder geval 2 x per jaar preventief controleren door een dierenfysiotherapeut, want elke hulp- en/of geleidehond verdient het om zijn werk te doen met een comfortabel en soepel lichaam! Een dierenfysiotherapeut kunt u makkelijk opzoeken via de website van de vakvereniging NVFD.

SAM dierfysiotherapie en chiropractie

Door: Margriet Koopman, dierenfysiotherapeut en veterinair chiropractor