Het melden van vermoede bijwerkingen draagt het bij aan een betere behandeling. Omdat patiënten met glaucoom vaak levenslang oogdruppels moeten gebruiken, is alertheid op het ontstaan van bijwerkingen belangrijk. Meld daarom bijwerkingen van oogdruppels bij Lareb.
1150 meldingen
Tot half november 2021 ontving Lareb 1150 meldingen van klachten bij gebruik van oogdruppels die, onder andere, worden gebruikt voor de behandeling van glaucoom. Er werden in totaal 2444 mogelijke bijwerkingen genoemd. Het verband tussen de gemelde klachten en het geneesmiddel hoeft hierbij niet vast te staan.
Het gaat om 649 vrouwen en 484 mannen. De meeste meldingen kwamen van zorgverleners.
Top-5 van oogdruppels
Hieronder ziet u de top-5 van oogdruppels waarover Lareb de meeste meldingen ontving. Dat er over het ene middel meer meldingen zijn ontvangen dan over het andere, betekent niet automatisch dat bij die oogdruppel ook vaker bijwerkingen optreden. Het kan bijvoorbeeld zijn dat meer patiënten dat type oogdruppel gebruiken, dan is het ook logisch dat Lareb meer meldingen ontvangt.
Combinatiedruppel met timolol
Aantal meldingen: 308
Meest gemelde bijwerkingen: oogirritatie, hoofdpijn, oogpijn
Latanoprost
Aantal meldingen: 265
Meest gemelde bijwerkingen: oogirritatie, hoofdpijn, oogpijn
Timolol
Aantal meldingen: 162
Meest gemelde bijwerkingen: duizeligheid, vermoeidheid, hoofdpijn
Travoprost
Aantal meldingen: 82
Meest gemelde bijwerkingen: oogirritatie, rode ogen, benauwdheid
Dorzolamide
Aantal meldingen: 66
Meest gemelde bijwerkingen: dizziness, oogirritatie, hoofdpijn
De meest gemelde klachten gingen over het oog. Zoals irritatie van het oog, oogpijn, rode ogen en wazig zien.
Naast deze oogklachten kwamen ook meldingen van klachten binnen die erop wijzen dat de oogdruppels in de bloedbaan terechtkomen. Zoals hoofdpijn, duizeligheid, benauwdheid en vermoeidheid. Dit zijn allemaal bekende bijwerkingen en staan ook genoemd in de bijsluiters van de meeste oogdruppels.
Naast de bekende bijwerkingen, ontving Lareb ook meldingen van andere klachten. Zoals een stijging van de oogdruk na start van de oogdruppels of wisseling van merk. Het moeilijk toedienen van oogdruppels werd ook gemeld. Patiënten hadden moeite met het druppelflesje. Bijvoorbeeld omdat er veel kracht gezet moest worden voordat de druppel eruit kwam. In de tabel staat een overzicht van de meest gemelde bijwerkingen bij gebruik van oogdruppels voor glaucoom.
Klachten na wisseling van merk
Ook klachten die ontstaan na wisseling van merk oogdruppel, kunnen bij Lareb worden gemeld. Lareb ontving de afgelopen jaren zo’n 70 meldingen hiervan. Hoewel de werkzame stof bij wisseling van merk hetzelfde is, komen klachten na overstappen voor. Klachten die optreden na wisseling van merk zijn vaak moeilijk te verklaren. Soms kunnen hulpstoffen overgevoeligheidsreacties of irritatie veroorzaken. Ook kunnen bij een ander merk de instructies voor gebruik anders zijn. Of moet het flesje anders gehanteerd worden.
De meeste meldingen gingen over wisseling van merk bij oogdruppels met als werkzame stof latanoprost en de combinatiedruppel timolol met dorzolamide. Er is geen specifiek merk dat er uitspringt. Ook de klachten die hierbij gemeld werden, komen overeen met de bekende bijwerkingen. Zoals lokale oogklachten, hoofdpijn en benauwdheid.
Duizelig na wisseling oodruppels
Lareb ontving een melding van een man tussen de 80 en 90 jaar oud. Hij gebruikte oogdruppels met de werkzame stof travoprost. Na wisseling van merk kreeg hij last van oogirritatie en duizeligheid. De duizeligheid werd zo hevig dat hij ’s nachts niet meer zelfstandig naar het toilet kon lopen. Nadat hij weer terug ging naar het oude merk, verdwenen de klachten.
Controles
Omdat patiënten met glaucoom vaak levenslang oogdruppels moeten gebruiken, is alertheid op het ontstaan van bijwerkingen belangrijk. Dit om de last zo veel mogelijk te beperken en om extra schade aan het oog te voorkomen. Het is belangrijk om de oogdruk regelmatig te controleren. Juist gebruik van oogdruppels is essentieel. De juiste instructie voor gebruik staat uitgelegd in de bijsluiter. Om bijwerkingen te voorkomen die ontstaan doordat de druppels in de bloedbaan terechtkomen, is het belangrijk om de traanbuis direct na het druppelen lang genoeg dicht te drukken.
Meld bijwerkingen!
Bijwerkingencentrum Lareb is het landelijke meld- en kenniscentrum voor bijwerkingen. Door het registreren van gemelde bijwerkingen, kan Lareb nieuwe bijwerkingen opsporen en meer inzicht krijgen in bekende bijwerkingen. Lareb deelt deze kennis met zorgverleners, patiënten en de overheid. Op deze manier kan bij het voorschrijven van medicijnen een goede keuze voor elke patiënt gemaakt worden. Ook kunnen bijwerkingen eerder herkend worden en kunnen autoriteiten eventuele maatregelen nemen.
Lareb is ook op zoek naar nieuwe bijwerkingen. Meld daarom ook bijwerkingen als het om een vermoeden gaat en het verband nog niet duidelijk is. Ook klachten die in het verleden optraden of bijwerkingen die ontstaan na wisseling van merk kunt u melden.
Bespreek bijwerkingen of problemen bij het druppelen altijd met uw arts of apotheker en meld vermoedens van bijwerkingen bij Lareb via mijnbijwerking.nl.
Tekst: Ellen Ederveen, wetenschappelijk beoordelaar bij Nederlands Bijwerkingencentrum Lareb. Met medewerking van: Gerda Weits, Hajar Aharouay en Marlieke Sonnenberg.
Referenties
Schuster AK, Erb C, Hoffmann EM, Dietlein T, Pfeiffer N. The Diagnosis and Treatment of Glaucoma. Dtsch Arztebl Int. 2020 Mar 27;117(13):225-234. doi: 10.3238/arztebl.2020.0225. PMID: 32343668; PMCID: PMC7196841.
Apotheek.nl. Glaucoom (verhoogde oogboldruk). Geraadpleegd januari 2022, via https://www.apotheek.nl/klachten-ziektes/glaucoom-verhoogde-oogboldruk
Blom GH, Van der Pol BAE, Soeters I, Dukker NGJ, Heus P, Morshuis-Kottink M, Oltheten JMT, Rhebergen ML, Van Zanten JLH, Eizenga WH, Wiersma Tj. Visusklachten. NHG-richtlijn. Geraadpleegd december 2021, via https://richtlijnen.nhg.org/standaarden/visusklachten.