Boodschappen doen: een dagelijkse uitdaging voor mensen die blind of slechtziend zijn
Geplaatst op: 9 december 2025Voor veel mensen is boodschappen doen een routineklus. Maar voor mensen die blind of slechtziend zijn kan het een moeilijke onderneming zijn. Dit blijkt uit het onderzoek ‘Waar loop jij tegenaan?’, waarin knelpunten in kaart werden gebracht die mensen met een visuele beperking ervaren in openbare binnen- en buitenruimten.
Deelnemers aan het onderzoek benoemden tien veelvoorkomende activiteiten uit het dagelijks leven, waaronder boodschappen doen en betalen. Deze blijken tot de grootste uitdagingen te behoren met vier terugkerende thema’s:
- gevoel van (sociale) onveiligheid;
- bejegening en begrip van de omgeving;
- behoefte aan voorspelbaarheid en uniformiteit;
- verbeteringen in de fysieke omgeving.
Uitdagingen bij het boodschappen doen
Onvoorspelbare winkelindelingen, moeite om producten te vinden, kleine prijskaartjes en etiketten zijn zaken die boodschappen doen lastig maken. Ook verlichting speelt een rol: te fel of juist te zwak licht maakt het lastig om producten te herkennen. Daarnaast is hulp van personeel niet altijd vanzelfsprekend, wat leidt tot frustratie en afhankelijkheid van anderen.
De boodschappen betalen brengt andere zorgen met zich mee. Denk aan onoverzichtelijke betaalautomaten: kleine toetsen, slecht contrast en ontoegankelijke touchscreens bij zelfscankassa’s. Ook werd benoemd dat het vragen om hulp soms leidt tot een gevoel van sociale onveiligheid, bijvoorbeeld wanneer men afhankelijk is van winkelpersoneel bij het pinnen of met cash betalen.
Oplossingen in de supermarkt
Gelukkig zijn er ook oplossingen. Rustige winkeluren en een overzichtelijke indeling maken het winkelen makkelijker. Apps zoals Be My Eyes helpen bij het vinden van producten in de winkel. Sommige supermarkten bieden persoonlijke assistentie of hebben afspraken met klanten om begeleiding te regelen. Bij het afrekenen wordt contactloos betalen vaak als prettig ervaren, mits het bedrag hoorbaar wordt bevestigd.
De wens van de doelgroep is duidelijk: meer bewustwording bij winkelmedewerkers, zorgen dat producten beter vindbaar zijn en toegankelijke digitale betaalsystemen. Zo wordt zelf boodschappen doen niet alleen haalbaar, maar ook prettiger.
Over het onderzoek ‘Waar Loop Jij Tegenaan?’
In 2025 onderzocht het RadboudUMC samen met Kennis Over Zien welke knelpunten mensen met een visuele beperking ervaren bij hun dagelijkse activiteiten in openbare binnen- en buitenruimten. Deelnemers noemden tien veelvoorkomende activiteiten, waaronder mobiliteit/deelnemen aan verkeer, reizen met OV en taxi, boodschappen doen, betalen en geld opnemen.