Contactlenzen: een risico?

Door: Anna Randag en Cathrien Eggink

In Nederland draagt ongeveer 10% van de bevolking contactlenzen. Een klein gedeelte draagt contactlenzen om medische redenen, als een bril het zicht niet voldoende kan verbeteren. Maar meestal is het om ‘cosmetische’ redenen, ter vervanging van een bril. Contactlensdragers zijn veelal tussen de 15 en 50 jaar oud. Niet iedereen gaat over op het dragen van contactlenzen: veel mensen vinden het te duur, kunnen de lenzen niet verdragen (bijvoorbeeld door allergie) of vinden het te veel gedoe. Anderen vinden de risico’s te groot.

Risico’s

Ja, er kleven ook risico’s aan het dragen van lenzen. Het meest gevreesd is het oplopen van een infectie van het hoornvlies. Ziekteverwekkers, zoals bacteriën, schimmels en amoeben, leven ondanks de aanwezigheid van contactlensvloeistof in groten getale in contactlens-bewaardoosjes en worden ook op de contactlens zelf gevonden. Door een microscopisch klein wondje kan een ziekteverwekker het hoornvlies binnendringen en een ontsteking veroorzaken. De meest voorkomende ziekteverwekker is de Pseudomonas aeruginosa: deze bacterie kan in één tot twee dagen een enorme ontsteking geven. Dit leidt tot hevige pijn en roodheid van het oog. Soms kunnen mensen zelf een wit vlekje op het hoornvlies zien. Een gerichte behandeling, in dit geval met antibioticadruppels, gaat de ontsteking tegen, maar er blijft vrijwel altijd een litteken achter met kans op blijvend verminderd zicht. In ernstige gevallen kan een hoornvliestransplantatie nodig zijn om het oog te redden of in latere fase het zicht te verbeteren.

Hoe vaak komt zo’n infectie voor?

Het aantal nieuwe infecties loopt uiteen van 26 tot 180 per 100.000 contactlensdragers per jaar en hangt af van bijvoorbeeld het type contactlens. De kans op een infectie is het kleinst bij harde contactlenzen en het grootst bij zachte contactlenzen die voor langer gebruik bedoeld zijn. Het merendeel van de infecties wordt veroorzaakt door bacteriën, zo’n 5% door andere ziekteverwekkers.

Hoe te voorkomen?

Uit onderzoek blijkt dat de kans op infecties groter wordt als onvoldoende hygiënisch met de contactlenzen wordt omgegaan. Het is belangrijk de contactlenzen schoon te maken met contactlensvloeistof, volgens de instructies van de fabrikant, en niet in contact te laten komen met kraanwater. De contactlens even in de mond stoppen is zeker geen goed idee. Ook zwemmen met contactlenzen in verhoogt het risico op infecties.

Conclusie: hou je aan de hygiënemaatregelen

Concluderend heeft het vervangen van een bril door contactlenzen dus niet enkel voordelen. Het houden aan de hygiënemaatregelen is van groot belang om de kans op infecties van het hoornvlies te verkleinen.

Omdat er aanwijzingen zijn dat specifieke infecties van het hoornvlies bij contactlenzendragers steeds vaker voorkomen, onderzoeken alle hoornvliesspecialisten van Nederland samen met het RIVM, wat precies de oorzaken hiervan zijn. Informatie hierover kunt u vinden op: www.rivm.nl/fusaca-studie.