Hoe toegankelijk zijn de verkiezingen bij jouw gemeente?

Recht op stemmen

Iedereen met de Nederlandse nationaliteit en ouder dan 18 jaar heeft het recht om zijn stem uit te brengen. Maar ook heb je recht om dat zelfstandig en met behoud van stemgeheim te doen. Wat helaas nog niet vanzelfsprekend is als je slechtziend of blind bent.

Stemmal, hulp of volmacht

Er zijn meerdere manieren om je stem uit te brengen tijdens de Tweede Kamer verkiezingen:

• Zelfstandig het stemhokje in gaan en je stem uitbrengen, bijvoorbeeld met behulp van een loep, stemmal en soundbox.
• Samen met een begeleider het stemhokje in waarbij de begeleider je helpt het juiste rondje rood te maken (artikel J28 van de kieswet).
• Afgeven van een volmacht waarbij iemand anders namens jou een stem uitbrengt.

Toegankelijke verkiezingen

Met twee van de drie bovenstaande manieren kun je echter niet zelfstandig en met behoud van stemgeheim stemmen. Hiervoor moet de gemeente, de organisator van de verkiezingen, maatregelen treffen:

Website

De website moet toegankelijk en bruikbaar zijn. Informatie moet gemakkelijk te vinden zijn. Kieslijsten moeten in een goed toegankelijke vorm te vinden zijn en het liefst ook in audio. Hierdoor kun je thuis voorafgaand aan de verkiezingen je kandidaat bepalen.

Route naar het stembureau

Als het toegankelijke stembureau in de eigen wijk ligt, kun je het meestal wel zelfstandig vinden. Zeker als er een route is waar zich niet teveel obstakels op bevinden. Moet je echter naar een andere (onbekende) omgeving is het belangrijk dat de kiezer vervoer aangeboden krijgt om daar zonder begeleider naar toe te kunnen gaan. Taxivervoer of vrijwilligers zijn daar dan een goede oplossing voor.

Toegankelijk stembureau

Een toegankelijk stembureau heeft een goede routeaanwijzing in het stembureau, goede verlichting en een gastvrij onthaal. Er zijn medewerkers die weten welke ondersteuning wel of niet mag, hoe ze moeten omgaan met iemand die slechtziend of blind is en hulp in een stemhokje kunnen geven.
Daarnaast zijn de hulpmiddelen als een goede loep en de speciale stemmal en soundbox natuurlijk onmisbaar in een toegankelijk stembureau. Op deze pagina van Kennis over Zien staan meerdere documenten om het stemproces toegankelijk te maken.

Communicatie

Het is belangrijk dat de kiezers die gebruik maken van toegankelijke stembureaus hiervan op de hoogte zijn. Dit kan op meerdere manieren. Wijkkranten, brieven aan alle inwoners met de informatie over toegankelijke stembureaus of vermeldingen op de stempas/kieslijsten zijn goede methodes, maar bereiken mensen met een visuele beperking lang niet altijd. Berichten op lokale radio en/of tv werken vaak wel goed.

Help je mee?

Wil jij ook helpen de Tweede Kamer verkiezingen van 2023 toegankelijk te maken? Lobby hiervoor dan bij jouw gemeente. Als je dat zo snel mogelijk doet, heeft de gemeente ook de tijd om de voorzieningen te treffen.

Wil je je hier graag voor inzetten, maar heb je hulp nodig om de eerste stap te zetten? Neem dan contact op met Ton van Weerdenburg via verkiezingen@oogvereniging.nl of 030 – 200 63 17. Hij kan met je meedenken over wat je zou kunnen doen.

Heb je goede voorbeelden van activiteiten die jouw gemeente doet om de verkiezingen toegankelijk te maken? Laat dat ook aan ons weten via verkiezingen@oogvereniging.nl. Wij zetten deze dan op onze website als inspiratie voor andere gemeentes.