Leven met een visuele beperking: Carlo Duister (1961)

“Jij bent zeker Marijke Osinga?” Een grote, breedgeschouderde man staat aan de overkant van de straat. Zijn stem klinkt krachtig. Als hij mij tegemoet komt, zie ik zijn taststok. Het is Carlo Duister. Ik heb met hem afgesproken om hem te interviewen. Ik had verwacht dat een man met een blindengeleidehond me zou ophalen.

Carlo had me voor de telefoon al verteld dat hij twee herdershonden heeft, waarvan de ene een twaalf jaar oude gepensioneerde geleidehond is en de andere een geleidehond in dienst. De geleidehondenschool Herman Jansen heeft ze hem geleverd. “Ik houd van herdershonden. Ik voel me veilig met een herdershond naast me”, vertelt Carlo. “Ik heb mijn hond thuisgelaten omdat ik zo sneller bij het metrostation was om je op te halen. Een hond zijn geleidetuig aandoen kost toch nog wel even tijd.”

Gouden randje

Als ik in de woonkamer kom, begroet een 38 jaar oude papegaai mij met veel onverstaanbaar gekrakeel. Een grote eettafel, een Perzisch kleed dat de tafel bedekt, enkele donkere mahoniehouten kasten. “Het is een Agatha Christi-interieur of Victoriaans of gewoon 19^e-eeuws”, vertelt Carlo.

Carlo zet een schaaltje bonbons voor mij neer. Koffie serveert hij in een rank kopje met een sierlijk oortje.

“Ik houd van mooi servies. Ik heb een 800-delig Royal Albert servies, serie Val d`Or. De borden, de kopjes, de schotels, alle onderdelen hebben daarbij een gouden randje. Ik heb ook 19^e-eeuws bestek.

Kookworkshops

Ik houd van alles wat met eten te maken heeft. Ik kook graag, vooral Aziatisch. De tafel dekken en uitgebreid tafelen en daarbij een goed gesprek vind ik heerlijk. Ik ben van plan een kookboek te maken over Nederlandse groenten, ook vergeten groenten. Wist je bijvoorbeeld dat je paardenbloemen heel goed als groente kunt eten?”

“Ik wil kookworkshops geven aan mensen met een visuele beperking”, vertelt Carlo verder. “Ik wil hen laten ervaren hoe je het beste veilig kunt snijden en hoe je weet dat je vlees gaar is. De voornaamste regel voor mensen met een visuele beperking is dat koken begint met alles goed voorbereiden en organiseren.”

Bang voor de leegte

Carlo weet waar hij het over heeft. Ooit begonnen als zwemleraar klom hij op tot sportleraar en ontwikkelde zich tot assistent manager van een sporthal. In die hoedanigheid wist hij samen met de manager de omzet te verdubbelen.

Op een winteravond in 2008 was hij op bezoek bij zijn schoonouders, toen hij binnen een kwartier zijn zicht verloor. Een ontsteking aan beide oogzenuwen ten gevolge van een griepje of een infectie was hiervan de oorzaak. Na een intensieve behandeling met ontstekingsremmers resteerde slechts 4% zicht aan zijn linkeroog bij een koker van tien graden.

Carlo ging revalideren in Visio Het Loo Erf. “Toen ik weer naar huis ging, was ik bang in een gat te vallen. Ik was bang voor de leegte. Maar ik heb mezelf toegesproken. Ik ben overal op afgegaan, ook al vond ik het niet altijd leuk. Ik kreeg er in ieder geval sociale contacten door en van het een komt vaak het ander.”

Goalball

Carlo ontdekte goalball. Goalball is een sport waarbij de spelers een afgeplakte skibril dragen waardoor ook sporters zonder visuele beperking deze sport kunnen beoefenen.

Er zijn twee partijen met elk drie spelers op het veld. Het veld is achttien meter lang en negen meter breed. De hele breedte van het veld geldt als doel. De bal waarmee wordt gespeeld, heeft een rinkelbelletje. De bedoeling is dat de spelers de bal op het gehoor uit het doel houden.

In het seizoen 2015 – 2016 wist Carlo samen met zijn team zilver te behalen bij de Nederlandse kampioenschappen.

Organisatietalent

Carlo maakte gebruik van zijn organisatietalent. Samen met zijn partner Ron wist hij een kwijnende goalballclub weer tot bloei te brengen. Hoewel Ron niet slecht ziet, is hij een enthousiast goalballer geworden. Datzelfde geldt voor de vaders van een slechtziend meisje, dat graag wilde goalballen. “De sport moet voor iedereen toegankelijk zijn”, betoogt Carlo. “Tijdens een goalballclinic heeft een meisje meegedaan dat geen benen en geen armen heeft en wier voeten aan haar romp vast zitten. We moesten even kijken hoe we een en ander zouden kunnen oplossen, maar er blijkt veel mogelijk.”

Inmiddels heeft de club van Carlo twintig leden en drie teams.

Clinics

Goalballclinics geeft Carlo aan bedrijven. “Ik begin bij zo`n clinic met goalball-gerelateerde oefeningen. Ik laat de deelnemers bijvoorbeeld met hun afgeplakte skibril op hun neus op een blinde muur aflopen. Pas als ik `stop` zeg, mogen ze ophouden met lopen. Ze vertrouwen me maar half, beginnen na een paar passen met hun handen voor zich uitgestoken te lopen en vertragen hun tempo. Maar ze hoeven echt niet bang te zijn. Ik hoor heel goed waar ze zich in de ruimte bevinden.”

Carlo zet zich verder in voor de geleidehondenschool van Herman Jansen. Zo geeft hij introductielessen voor gastgezinnen of puppypleeggezinnen. Hij vertelt hen bijvoorbeeld over de noodzaak dat een geleidehond gesocialiseerd raakt. “Soms maakt de school twee keer per maand gebruik van mijn diensten. Soms reis ik maar enkele keren per jaar naar Lelystad af om acte de présence te geven.”

“Ik heb geleerd flexibel te denken”

Over wat Carlo heeft geleerd van slechtziend worden en slechtziend zijn, zegt hij:“Het leven loopt altijd anders dan gepland. Ik maak niet echt plannen meer. Als ik mij er teveel aan vasthoud, is de teleurstelling des te groter.”

Hij besluit:“Mijn slechte zicht heeft mij qua inzicht toch veel gebracht. Ik heb geleerd flexibel te denken en mijn gedachten bij te stellen. Ik heb ontdekt dat ik alles in het leven nodig heb, ook negatieve dingen.”

Over Marijke Osinga

Marijke Osinga is jurist. Daarnaast schrijft ze verhalen en houdt ze interviews. Dit laatste doet ze omdat ze graag iets wil doen aan de beeldvorming van mensen met een beperking. Zelf is ze slechtziend en linkszijdig spastisch. Ze heeft een zoon van 16 met wie ze samen in een appartement woont. Bij de Oogvereniging maakt ze deel uit van de ledenraad.